Skłodowski Józef Władysław (1863–1937), lekarz. Ur. w Warszawie, był synem Władysława (zob.) i Bronisławy z Boguskich, bratankiem Zdzisława (zob.), bratem Marii Curie (zob.) i Heleny Skłodowskiej-Szalayowej (zob.).
Po ukończeniu ze złotym medalem gimnazjum na Nowolipkach w Warszawie w r. 1881, S. studiował medycynę na Uniw. Warsz. i uzyskał dyplom lekarski cum eximia laude 9 XII 1886. Po studiach praktykował przez kilka miesięcy na oddziale chorób wewnętrznych w Szpitalu Praskim, potem w Ostrowie Podlaskim. Po powrocie do Warszawy podjął współpracę z Instytutem Szczepienia Ospy Tymoteusza Stępniewskiego, później w r. 1891 objął stanowisko zastępcy lekarza Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, po roku awansując na zastępcę lekarza obwodowego. Równocześnie został sekretarzem warszawskiego komitetu do walki z cholerą, powołanego w r. 1892 po wybuchu tej choroby w Rosji. W r. 1896 został lekarzem oddziałowym kolei, a po odzyskaniu przez Polskę niepodległości głównym konsultantem chorób wewnętrznych Dyrekcji Warszawskiej Polskich Kolei Państwowych. Na emeryturę przeszedł tu 1 V 1926.
Równocześnie od końca r. 1887 S. był związany ze Szpitalem Dzieciątka Jezus w Warszawie, gdzie specjalizował się najpierw na oddziale wewnętrznym u Teodora Dunina (do r. 1893), potem na oddziale chirurgicznym u Władysława Krajewskiego. W r. 1900 został ordynatorem (asystentem) nadetatowym oddziału internistycznego, a po śmierci T. Dunina w r. 1909 objął kierownictwo 50-łóżkowego oddziału męskiego chorób wewnętrznych (III A) wraz z pracownią analityczną. Dodatkowo w l. 1915–16 kierował oddziałem infekcyjnym w prowizorycznym szpitalu przy ul. Pokornej i w r. 1917 oddziałem czerwonkowym w Szpitalu Dzieciątka Jezus. Po zakończeniu pierwszej wojny światowej S. kierował swoim oddziałem chorób wewnętrznych jako ordynator etatowy, ściśle współpracując z nowo powstałymi szpitalnymi pracowniami chemiczno-bakteriologiczną i rentgenologiczną.
S. przeciwstawiał się dzieleniu interny wg chorób, np. płuc, serca, nerek i traktowania ich jako przedmiotów odrębnych specjalności. Już w r. 1910 przeprowadzał badania oscylometryczne w schorzeniach tętnic i jako jeden z pierwszych w Polsce zastosował sztuczną odmę w leczeniu płuc, nakłucia lędźwiowe w chorobach nerwowych i naświetlania promieniami Roentgena w chorobie Graves-Basedowa, a także wprowadził nowe metody leczenia zatrucia nerek sublimatem i in. środkami oraz opracował przepisy diagnostyczne w leczeniu cukrzycy. W r. 1935 przeszedł na emeryturę, ale został honorowym konsultantem szpitala i do końca życia na własną prośbę prowadził mały, 16-łóżkowy oddział (VII B).
Ogłosił S. ponad 30 prac, głównie kazuistycznych, przeważnie na łamach „Gazety Lekarskiej”, „Medycyny”, „Pamiętnika Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego” i „Polskiego Archiwum Medycyny Wewnętrznej”, m.in. stustronicową monografię O niedrożności przewlekłej kiszki cienkiej („Przegl. Chirurgiczny” 1899 nr 2), opublikowaną też po niemiecku w „Mittheilungen aus den Grenzgebieten der Medizin und Chirurgie” (1899 Nr. 2). Współpracował i ogłaszał wspólne prace z chirurgiem Bronisławem Sawickim i neurologami Edwardem Flatauem, Janem Koelichenem i Kazimierzem Orzechowskim.
S. współuczestniczył w wielu inicjatywach społecznych, m.in. od r. 1899 był członkiem spółki budującej sanatorium dla chorych na płuca w Zakopanem pod Gubałówką, od r. 1912 członkiem, potem wiceprezesem (1920), Komitetu Sanatorium dla Chorych Piersiowo w Rudce pod Warszawą oraz od r. 1921 przedstawicielem swojej siostry Marii Curie-Skłodowskiej w pracach Tymczasowego Komitetu Organizacyjnego nad utworzeniem Instytutu Radowego, brał udział w opracowaniu jego statutu w r. 1922 i po otwarciu Instytutu w r. 1932 został członkiem jego Komisji Szpitalnej. Ponadto od r. 1894 działał w Tow. Lekarskim Warszawskim, był jego wiceprezesem (1935–6), następnie prezesem (do śmierci). Był też członkiem zarządu Związku Lekarzy Państwa Polskiego (od r. 1923). Miał zainteresowania literackie, pozostawił w rękopisie pamiętnik zatytułowany Wspomnienia dra Józefa Skłodowskiego (mszp. 1933 w: Gł. B. Lek.), a także przerobił i ogłosił przetłumaczone przez jego stryja Zdzisława utwory: „Hamlet” W. Shakespeare’a (W. 1935) i „Demon” M. Lermontowa (W.1937). Zmarł 19 X 1937 w Warszawie i pochowany został na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 164, rząd 3). Dn. 7 XII 1937 Warszawskie Tow. Lekarskie zorganizowało specjalną akademię poświęconą S-emu, z której referaty zostały opublikowane w „Medycynie” (1937 nr 24).
S. był dwukrotnie żonaty: od r. 1891 z Jadwigą z Kamieńskich (zm. 1928), a następnie z jej siostrą, Marią z Kamieńskich. Z pierwszego małżeństwa miał dwie córki: Janinę, zmarłą w wieku dziecięcym (1896), i Marię, zamężną Szancenbach, oraz syna Władysława (ur. 1895), oficera WP (do r. 1931), następnie starostę w Stanisławowie, od drugiej wojny światowej pracującego w USA w rozgłośni «Głos Ameryki»; z drugiego małżeństwa S. dzieci nie miał.
Konopka, Pol. bibliogr. lek. XIX w.; Szarejko P., Słownik lekarzy polskich XIX wieku, W. 1991 I (fot.); Herman E., Neurolodzy polscy, W. 1958 (fot.); – Demel M., Mogiły lekarskie na cmentarzach warszawskich, „Arch. Hist. Med.” 1966 nr 4 s. 452; Konopka S., Lekarze literaci, tamże 1962 nr 3 s. 352; Sanatorium w Zakopanem, „Tyg. Ilustr.” 1899 nr 11 s. 218; – „Gaz. Lek.” 1913 nr 7 s. 196; „Pol. Gaz. Lek.” 1923 nr 13 s. 238; „Świat” 1917 nr 27 s. 3 (fot. zbiorowa); „Zdrowie” 1930 nr 11 s. 533; – Wspomnienia pośmiertne i nekrologi: „Kur. Warsz.” 1937 nr 290, „Medycyna” 1937 nr 24 s. 851–7 (referaty z akademii wspomnieniowej: A. Leśniowskiego, A. Stefanowskiego, J. Konopnickiego, R. Nitscha, fot.), „Neurologia Pol.” 1938 nr 1–2 s. 5–6 (J. Koelichen, fot.), „Pol. Arch. Med. Wewn.” 1938 nr 1 s. 3–12 (A. Stefanowski, bibliogr., fot), „Zdrowie Publiczne” 1938 nr 3 s. 264, „Warsz. Czas. Lek.” 1937 nr 42 (A. Stefanowski).
Piotr Szarejko